برنج در طب سنتی از گذشته تا امروز
نویسنده: مشهد برنج 
برنج یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین بخش‌های سفره ما ایرانیان است. برنج بومی ایرانی، هزاران سال است که به اشکال مختلف کشت و مصرف می‌شود. اگرچه برنج به‌طورکلی با غذاهای سنتی آسیایی مرتبط است، اما تقریباً در همه کشورهای جهان به طور گسترده مصرف می‌شود. در آسیا و در کشور ما، برنج در طب سنتی و همچنین یک ماده غذایی مورداستفاده قرار می‌گیرد. کاربردهای درمانی برنج جالب و متنوع هستند و بسیاری از پزشکان طب سنتی ادعا می‌کنند که برنج برای درمان بسیاری از بیماری‌های خاص نیز ارزشمند است.
در ادامه این مطلب از سایت مشهد برنج جایگاه برنج در طب سنتی از گذشته تا امروز را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
آشنایی با طبع برنج
منظور از طبع برنج یا به‌طورکلی طبع مواد غذایی، میزان سردی یا گرمی آن‌ها است. درواقع هر ماده غذایی بسته به طبعی که دارد پس از اینکه وارد بدن می‌شود 4 نوع خلط را در بدن تولید می‌کند؛ اما یکی از این اخلاط چهارگانه بیشتر از بقیه تولید می‌شود. طبع مواد غذایی مختلف عبارت‌اند از:
- طبع سرد و تر (بلغم زا)
- طبع گرم و خشک (صفرا زا)
- طبع سرد و خشک (سودا زا)
- طبع گرم و تر (خون‌ساز)
طبع برنج در طب سنتی ایران این‌چنین بیان شده که برنج در سردی و گرمی معتدل است؛ اما در تری و خشکی، کمی میل به خشکی دارد. جالب است بدانید که افراد سالم می‌توانند با خوردن برنج، مزاج خود را بشناسند. تشخیص مزاج با خوردن برنج در طب سنتی بدین صورت است که:
- اگر فرد سالم پس از خوردن برنج در خود احساس حرارت و گرما کند یا طبیب علائمی مبنی بر افزایش حرارت را در بدن وی دریافت کند، فرد دارای مزاج گرم است.
- اگر فرد سالم پس از خوردن برنج در خود احساس برودت و سرما کند یا طبیب علائمی مبنی بر افزایش برودت را در بدن وی مشاهده نماید، فرد دارای مزاج سرد است.
خواص برنج در طب سنتی
برنج انواع مختلفی دارد و هر یک از انواع آن دارای خواص متفاوتی هستند. برنج سفید، برنج سبوس‌دار و برنج قهوه‌ای از انواع برنج ایرانی هستند که بسیار ارزشمند بوده و برای سلامتی بدن مفید هستند. در دیدگاه طب سنتی آورده شده که خواص برنج سبوس‌دار و برنج قهوه‌ای بسیار بیشتر از برنج سفید است و این موضوع در طب پزشکی نیز تأیید شده است.
برنج سفید به‌اندازه برنج قهوه‌ای و سبوس‌دار خاصیت ندارد و ارزش غذایی آن به‌تنهایی کافی نیست. ازاین‌رو آن را با مواد غذایی دیگر ترکیب و طبخ می‌کنند تا از نظر غذایی و خاصیت غنی‌تر شود. در ادامه خواص برنج در طب سنتی را بیان می‌کنیم.
- از مهم‌ترین خواص برنج می‌توان به کمک در بهبود بیماری‌ها و اختلالات کلیوی اشاره کرد. دم‌کردهٔ برنج و مخصوصاً ساقهٔ برنج ادرارآور است و از ایجاد سنگ کلیه پیشگیری می‌کند.
- سبوس برنج در طب سنتی بسیار پیشنهاد شده و دارای خواص فراوانی است. سبوس برنج از مبتلا شدن افراد به یبوست و سرطان روده جلوگیری می‌کند. همچنین به دلیل داشتن مقدار زیادی ویتامین ب، به رشد و درخشش موها نیز کمک می‌کند. سبوس برنج غنی از کلسیم است و در حفظ سلامت بدن نقش مهمی را ایفا می‌کند.
- برنج ایرانی و مرغوب در بهبود فشارخون بالا و بیماری‌هایی مانند قند و دیابت مفید است. درواقع طبیبان طب سنتی بر این باورند که اگر برنج ایرانی باکیفیت به طور صحیح استفاده شود، می‌تواند در کنترل کلسترول و قند خون افراد مؤثر باشد.
- در دیدگاه طب سنتی، آرد برنج برای جلوگیری از خون‌ریزی بسیار مفید است. همچنین، آرد برنج برای رفع التهابات پوستی بسیار پیشنهاد شده است. استفاده از ماسکهایی که حاوی آرد برنج هستند به تقویت پوست و مو کمک می‌کنند و سبب روشن‌شدن پوست و درخشان شدن موها می‌شوند.
- برنج می‌تواند در بهبود اسهال نیز مؤثر باشد. برنج در طب سنتی به‌عنوان مقوی معده آورده شده و خوردن برنج به‌صورت کته می‌تواند به درمان اسهال و بهبود بیماری‌های گوارشی نیز کمک کند. همچنین در طب سنتی گفته شده که برنج در بهبود التهابات روده و معده سودمند خواهد بود.
- اگر می‌خواهید خواب راحتی داشته باشید، برنج بخورید! طبیبان طب سنتی می‌گویند مصرف صحیح برنج ایرانی مرغوب می‌تواند به تنظیم خواب افراد کمک کند.
- برنج دارای خاصیت ضد اکسیدانی است و مصرف درست آن سبب می‌شود از سرطان سینه و سرطان پروستات پیشگیری کند.
- یکی از خواص برنج در طب سنتی، جلوگیری از پیری است. خوردن برنج به‌صورت دم شده و ترکیب با مواد غذایی مانند زیره، زرشک، زعفران، گشنیز و شوید، این خاصیت برنج را افزایش می‌دهد.
- دانه برنج مخصوصاً برنج ایرانی باکیفیت بسیار مقوی و پرخاصیت است. در طب سنتی برای فردی که دچار ضعف و جراحت شده، خوردن برنج همراه با پاچه گوسفند و آب ماهیچه پیشنهاد شده است.
- خوردن آش برنج که در طبخ آن از گشنیز و دیگر سبزی‌های مقوی استفاده شده در بهبود سرماخوردگی بسیار مؤثر است. آش برنج در طب سنتی گفته شده که هضم ساده‌ای دارد، بسیار مقوی است و سرشار از انواع ویتامین می‌باشد. همین خواص سبب می‌شوند سرماخوردگی را به‌سرعت بهبود بخشد و بدن فرد را تقویت نماید. آش برنج نیز یکی از غذاهای سنتی ایرانی است و مصرف آن توسط طبیبان بسیار توصیه می‌شود.
- از منظر طب سنتی طبخ برنج سفید به همراه شیر بسیار برای بدن مقوی و مفید است. از همین رو برنجی که با شیر بز پخته شده باشد، برای بهبود و درمان زخم روده بسیار توصیه شده است. بهتر است این غذا همراه با شیرینی‌های طبیعی مانند شیره خرما یا شیره انگور میل شود.
برای مطالعه مقاله «همه چیز در مورد برنج سیاه » کلیک کنید.
خواص برنج از نظر علم پزشکی
پس از پیشرفت علم پزشکی، دانشمندان و کارشناسان تغذیه در پی اثبات و تأیید خواص برنج در طب سنتی بوده‌اند. دانشمندان به این نتیجه رسیده‌اند که برنج ایرانی یا به‌طورکلی برنج دارای انواع ویتامین از جمله ویتامین B1, B2, B4, B6 و ویتامین E، فیبر و آنتی‌اکسیدان است. این مواد مغذی برای بدن بسیار ضروری و مفید هستند. همچنین سبوس برنج غنی از انواع مواد معدنی مانند سلنیم، اسیدهای چرب مفید، روی، پتاسیم، کلسیم، منگنز، آهن، مس و غیره است.
خواص سبوس برنج در طب سنتی
برنج ایرانی دارای دولایه پوست است که پوست بیرونی آن ضخیم و سفت بوده و از دانهٔ برنج محافظت می‌کند. دومین لایه از پوسته برنج که نازک‌تر است، سبوس نامیده می‌شود. سبوس برنج مفیدترین بخش از دانه برنج است که متأسفانه هنگام آماده‌سازی برنج برای عرضه در بازار جداسازی می‌شود. البته هم می‌توانید سبوس برنج را به‌صورت جداگانه در بازار خریداری کنید و هم می‌توانید برنج سبوس‌دار یا قهوه‌ای مصرف کنید. جالب است بدانید که در طب سنتی سبوس برنج را برای بهبود و درمان برخی بیماری‌ها و مشکلات سلامتی تجویز می‌کنند. موارد مصرف سبوس برنج در طب سنتی عبارت‌اند از:
- کمک به کاهش وزن در افرادی که مشکل چاقی و اضافه‌وزن دارند
- برطرف‌کردن گودی زیر چشم و سیاهی اطراف چشم
- داشتن خوابی عمیق، راحت و آرام
- رفع ضعف و کسلی بدن و تقویت سلامتی بدن
- رفع نفخ معده و گاز روده و تقویت دستگاه گوارش
- تسکین‌دهنده دردهای قفسه سینه
- پاک‌سازی و تقویت معده و روده
- بهبود و درمان سوزش و عفونت‌های ادراری
- مؤثر در بهبود و درمان یبوست
- مؤثر در درمان مشکلات کبد چرب
- کاهش‌دهنده استرس و اضطراب
- · کاهش و کنترل فشارخون در افراد
- جلوگیری از موخوره و ریزش مو
سخن آخر
از گذشته‌های دور تا به امروز برنج مهم‌ترین ماده غذایی در هر خانه و سفره ایرانی است. کاشت انواع برنج در استان‌های مختلف کشورمان صورت می‌گیرد. خواص برنج در طب سنتی و علم پزشکی تأیید و مصرف صحیح آن بسیار توصیه شده است. برای بهره‌مندشدن از حداکثر خواص برنج بهتر است برنجی که تهیه می‌کنید تازه، مرغوب و باکیفیت باشد.
فروشگاه مشهد برنج انواع برنج ایرانی، برنج پاکستانی و برنج هندی را برای مشتریان خود عرضه می‌کند. اگر قصد خرید برنج مرغوب و پرخاصیت را دارید می‌توانید آن را از فروشگاه اینترنتی مشهد برنج تهیه کنید. همچنین اگر ساکن مشهد هستید می‌توانید با حضور در یکی از شعب فروشگاه، محصول مورد نظر خود را خریداری نمایید.
