یکی از مهمترین غلات در دنیا برنج میباشد. این ماده غذایی ارزشمند غذای نیمی از مردم جهان را شامل میشود. برنج در اکثر کشورهای دنیا کشت میشود و هر کشور با توجه به آب و هوا و حاصلخیزی خاک دارای برنج مخصوص به خود است. یکی از انواع برنجهای ایرانی، برنج لنجان است که طرفدار بسیاری دارد. در ادامه مقاله به معرفی برنج لنجان میپردازیم.
برنج لنجان چیست؟
در معرفی برنج لنجان باید گفت که یکی از انواع برنجهای موغوب و باکیفیت ایرانی، برنج لنجان است. علت نام گذاری این برنج به این نام، بخاطر این است که نام آن منطقهای که برنج در آن کشت میشود، یعنی شهرستان لنجان واقع در استان اصفهان است. در واقع منطقه لنجان از لحاظ کشاورزی، مهمترین تولیدکننده برنج در استان اصفهان محسوب میشود.
همچنین این نوع برنج در این منطقه، با آب رودخانه کشت میشود. لنجان گونهای از برنج چمپا است که از انواع برنج پرمحصول به شمار میرود. تا پیش از کشت برنج چمپای معطر لنجان، در این منطقه از اصفهان، برنج گرده کشت میشده است.
شهرهای دیگر اصفهان نیز، این نوع برنج را کشت میکنند. شهرهای کناری اصفهان معمولاً برنج را با آب چاه کشت میکنند. اما به خاطر شرایط خشکسالی این میزان تولید بسیار کم شده است. برنج لنجان در هر هکتار، حدود ۸ تن محصول میدهد. این نوع برنج یکی از خوش عطرترین و مرغوبترین برنج ایرانی است.
تاریخچه برنج لنجان
شهرستان لنجان نزدیک به ۲۰۰۰ سال در زمینه کشت برنج سابقه دارد که به زمان ساسانیان برمیگردد. در زمان قاجار، کدخای زرین شهر به نام حاج محمد کاظم در طی سفر به حج، با تعدادی از اهالی کامفیوز استان فارس همسفر شد. در آنجا با برنج آن منطقه که نام آن برنج چمپا بود، آشنا شد و این موضوع باعث شد تا در منطقه لنجان این نوع برنج را کاشت کند و سپس بعد مدتی کاشت این نوع برنج را گسترش داد.
برای مطالعه مقاله “5 روش برای آنکه برنج قد بکشد” کلیک کند.
انواع برنج لنجان
در ادامه معرفی برنج لنجان در رابطه با انواع مختلف این نوع برنج ایرانی باید بگوییم که گونههای محلی و بومی این نوع برنج شامل موارد زیر هستند:
- برنج گرده
- برنج نوگرانی
- برنج سرخه
همچنین در ادامه معرفی برنج لنجان در رابطه با انواع مختلف گونههای اصلاح شده تراریخته این نوع برنج باید بگوییم که شامل موارد زیر هستند:
- برنج کوهسار
- برنج سازندگی
- برنج فیروزان
- برنج زاینده رود
نحوه کشت و برداشت برنج لنجان
در ادامه معرفی برنج لنجان، نحوه کشت و برداشت برنج را برایتان شرح میدهیم:
۱- نحوه کشت برنج لنجان
این نوع برنج، به آب و گرمای بسیاری نیاز دارد و در اوایل تابستان و در طی دو مرحله کشت میشود. مزارع برنج لنجان که در نزدیکی رودخانه است، توسط آب زاینده رود سیراب میشوند و بقیه زمینهای دیگر نیز، به وسیله قناتها و چاهها سیراب میشوند.
شالیزارهایی که در کنار زاینده رود هستند، به این علت که آب مصرف شده در این زمینها دوباره وارد زاینده رود میشود، مسلماً آب کمتری را مصرف میکنند. کشاورزان برای کشت این نوع برنج، بذری را انتخاب میکنند که در برابر آفات مقاومت داشته باشد و همچنین این بذر، پر محصول نیز باشد.
۲- نحوه برداشت برنج لنجان
برداشت برنج لنجان در منطقه از ۱۵ شهریورماه تا ۱۵ مهر ماه است. هنگام برداشت و درو این برنج، آبیاری زمینهای شالی را قطع میکنند تا زمین تقریباً خشک شود. سپس با کمک ماشین کمباین و یا به صورت دستی، محصول درو میشود.
برنجهایی که برداشت میشوند، سبوس یا پوسته دارند. این برنجها در خرمنها پهن میشوند تا با تابش نور خورشید، خشک شوند. بعد از خشک شدن، برنجهای لنجان برای اینکه برنج را از سبوس آن جدا کنند، به کارخانههای برنج کوبی برده میشوند.
خواص برنج لنجان
در ادامه معرفی برنج لنجان در رابطه با خواص این نوع از برنج ایرانی با کیفیت، باید بگوییم که شامل موارد زیر است:
۱. برنج لنجان، به این علت که کربوهیدرات بسیاری دارد، انرژی بدن را بالا میبرد.
۲. این نوع برنج ایرانی، از یبوست، زخم معده و از پیچش شکم جلوگیری میکند.
۳. این نوع برنج ایرانی، موجب جلوگیری از پیری زود رس میشود و همچنین چین و چروک را کاهش میدهد. دلیل آن هم، به خاطر آنتی اکسیدانهایی است که این برنج در خود دارد و علاوه بر این موارد موجب پیشگیری از سرطان نیز میشود.
۴. مصرف برنج لنجان برای افراد دیابتی هیچ مشکلی ندارد و همچنین مصرف آن، سطح قند خون را تثبیت میکند.
۵. این برنج بهبود دهنده امراض مثانه و کلیه است و همچنین باعث رفع تشنگی میگردد.
۶. مصرف برنج لنجان هم به صورت خوراکی و هم به شکل شستشوی صورت با آب آن، موجب روشن شدن پوست میشود.
۷. برنج لنجان اگر به صورت کته پخت شود موجب برطرف شدن اسهال میگردد.
۸. به این دلیل که سطح کلسترول و سدیم و همچنین سطح چربی در این برنج کم است، مانع از چاقی و عوارض ناشی از آن میگردد.
۹. برنج لنجان فعالیت دستگاه گوارش را نیز بهبود میبخشد.
شیوه پخت دمپخت لاخلی لنجان
در ادامه معرفی برنج لنجان و نحوه کشت و برداشت و خواص این برنج ممتاز، در این قسمت طرز پخت دمپخت لاخلی لنجان را برایتان توضیح میدهیم:
- در مرحله اول ظرف مخصوص یا کماجدان را روی آتش میگذارند و درون آن آب میریزند تا آب به جوش بیاید.
- در وهله دوم، وقتی که آب به جوش آمد، گوشت را داخل ظرف میریزند تا نیم پخت شود.
- سپس در این مرحله از پخت، روغن، نمک و ادویه را به آن اضافه میکنند.
- برنج به مقدار لازم با مقداری آب و نمک میگذارند تا یک ساعت خیس بخورد.
- برنج خیس خورده لنجان را داخل موادی که در حال جوشیدن است، میریزند تا دوباره جوش بخورد.
- در این مرحله وقتی آب برنج بخار شد، درب کماجدان را میبندند و زیر آن را خاکستر میگذارند و سپس آتش را روی کماجدان روشن میکنند تا دم بکشد.
خرید برنج لنجان
همان طور که در بالا نیز به آن اشاره کردیم، برنج لنجان، در گونههای مختلفی موجود است و قیمت هر کدام در بازار متفاوت است؛ بنابراین برای خرید برنج لنجان مقرون به صرفه در گونههای متفاوت آن، میتوانید فروشگاه اینترنتی مشهد برنج را انتخاب کنید. این فروشگاه بهترین و باکیفیتترین برنجها را در اختیار مشتریان خود میگذارد تا از خرید خود مطمئن و راضی باشند و خرید بسیار خوبی را تجربه کنند.
سخن پایانی
در این مقاله به معرفی برنج لنجان پرداختیم و همچنین چندین مورد از خواص بینظیر این برنج را عنوان کردیم. برنج لنجان در حال حاضر به علت خشکسالی و انتقال آب زاینده رود به سایر شهرها کمیاب شده است. اما در در استانهای دیگر این نوع برنج کشت میشود.