بذر برنج چیست؟

در زمان برداشت برنج، کشاورزان مقداری از برنج را به صورت شلتوک نگه می‌دارند تا در سال آینده از آن به عنوان بذر برنج استفاده کنند. شاید برایتان سوال شود که شلتوک چیست؟ درواقع برنج از سه لایه تشکیل می‌شود: شلتوک، سبوس و دانه برنج که با انجام ترفندهای مختلف این‌ها را از یکدیگر جدا می‌کنند. انتخاب بذربرنج برای بدست آوردن و برداشت برنج باکیفیت و مرغوب بسیار اهمیت دارد. بنابراین، محل کاشت شلتوکی که در سال بعد نیز به عنوان بذر مصرف می‌شود و نحوه نگهداری از آن به صورتی که هیچ جانور و حشره‌ای به آن دسترسی نداشته باشد، حائز اهمیت است.

تهیه بذر برنج باکیفیت

بهترین راه برای تهیه بذر برنج مرغوب انتخاب مزرعه‌ای بدون بیماری‌ها و آفت‌ها است. در این صورت می‌توان دانه‌ها و خوشه‌های یکدست برداشت کرد. پس از آن نوبت خرمنکوبی خوشه‌های برنج است. سرعت خرمنکوبی خوشه‌ها باید آهسته باشد تا به آن‌ها آسیبی وارد نشود و جنین دانه آسیب پیدا نکند. اگر غیر از این باشد بذرها به خوبی جوانه نمی‌زنند. بذربرنج خرمنکوبی شده باید به صورت صحیحی نگهداری شود؛ به طوری که رطوبت آن ۱۴ الی ۱۵ درصد باشد و زیاد خشک نشود. بذر گیری باید هر دو سال یکبار تکرار شود و بهتر است از یک بذر بیشتر از دو سال استفاده نشود.

مراحل تهیه برنج

۱. مرحله اول کاشت برنج فراهم کردن زمین مناسب است که باید شخم زده شود و بعد از شخم زدن نشا کاری شود.

۲. تهیه بذر مرغوب، دومین مرحله در کاشت برنج است که تاثیر بسیار مهمی در کیفیت محصول نهایی دارد. همانطور که اشاره شد، شالی کاران در زمان برداشت محصول خود مقداری از برنج را با شلتوک برای استفاده به عنوان بذر در سال آینده نگه می‌دارند.

۳. در مرحله بعد باید برنج‌ها جوانه بزنند. به این منظور ابتدا شلتوک‌ها را در حوضی بزرگ یا ظرفی بزرگ قرار داده و داخل آن را با آب نمک پر می‌کنند. غلظت نمک استفاده شده به نوع برنج بستگی دارد. در این مرحله بذرهای سالم که سنگین هستند ته نشین شده و بذرهای سبک و پوک روی آب می‌آیند. به این صورت فقط بذرهای قابل کشت باقی می‌مانند و جوانه می‌زنند. بعد بذرهای سالم را داخل کیسه‌های مخصوص ریخته و درون آب می‌گذارند تا بذربرنج جوانه بزند.

۴. بعد از اینکه بذرها جوانه زدند برای تهیه نشاء برنج به زمین اصلی منتقل می‌شوند. برای این کار قسمتی از زمین اصلی را آماده می‌کنند که به آن خزانه می‌گویند؛ در اول فصل زمستان قسمتی از زمین که برای نشا آماده کرده‌اند یا همان خزانه را با آب پر می‌کنند و گِل یکدست به وجود می‌آورند. جوانه‌ها را روی گل آماده شده می‌پاشند و روی آن را با پلاستیک می‌پوشانند تا دمای  زمین خزانه بیشتر شود. جوانه‌ها در دمای مطلوب رشد می‌کنند و از پرندگان هم در امان هستند.

5. در آخر زمین اصلی را آماده و نشاها به زمین اصلی انتقال داده می‌شوند تا برای رشد برنج آماده شوند.

خرید بذر برنج

در گذشته، شالیکاران برای تهیه بذر مورد نیاز خود به شیوه سنتی عمل می‌کردند. آن‌ها هنگام برداشت محصول برنج خود و قبل از خرمنکوبی، خوشه‌های برنجی که درشت و سالم‌تر بودند را دست چین می‌کردند. سپس از آن به عنوان بذر سال آینده خود استفاده می‌کردند.

امروزه تعداد کمی از کشاورزان عزیز کشورمان از این شیوه برای تهیه بذر برنج خود استفاده می‌کنند. درواقع می‌توان انواع بذربرنج خوب را از فروشگاه‌ها و کارخانجات مختلف خریداری کرد. این روزها اکثر کشاورزان به دنبال خرید بذر برنج اصلاح شده هستند تا محصولی باکیفیت را برداشت کرده و به بازار عرضه کنند.

برای مطالعه مقاله «سالم‌ترین برنج ایرانی» کلیک کنید.

بذر اصلاح شده برنج چیست

امروزه بیشتر فروشگاه‌ها اقدام به فروش بذر برنج اصلاح شده می‌کنند. درواقع با پیشرفت علم، پژوهشگران و دانشمندان با ایجاد تغیراتی روی بذر گیاهان، بذرهایی تولید کردند که ویژگی‌های بهتری را ارائه می‌دهند. به عنوان مثال با روش دو رگه‌گیری، دو مدل برنج را با یکدیگر ترکیب کرده و یک مدل برنج جدید با خصوصیات خوب دو برنج قبلی تولید می‌کنند. البته قابل ذکر است که این برنج‌ها هیچگونه مشکلی برای سلامتی انسان ندارند. اما برنج‌های تراریخته که در اثر تغیرات ژنتیکی به وجود می‌آیند، ممکن است مشکلاتی را برای انسان ایجاد کنند.

در حال حاضر، دو نوع بذربرنج در بازار برنج ایران به فروش می‌رسد. یکی بذرهای اصلاح شده که هم تولید داخل هستند و هم از خارج وارد می‌شوند. یکی هم بذرهای تراریخته که تولید داخلی ندارد و تنها محصولات وارداتی آن در بازار وجود دارند. قیمت بذر برنج در انواع مختلف به عوامل زیادی بستگی دارد.

سخن آخر

باید بدانیم که بذربرنج از نظر اندازه، شکل، رنگ و طول با یکدیگر متفاوت هستند. یکی از شگفتی‌های آفرینش بذر برنج است که چگونه از یک بذر کوچک ده‌ها دانه برنج تولید می‌شود. هنگام خرید می‌توانید باتوجه به ویژگی‌های بذر، محصولی باکیفیت را برای خود تضمین کنید. مشهد برنج از معتبرترین فروشگاه‌های اینترنتی از معتبرترین فروشگاه‌های اینترنتی است که می‌توانید انواع برنج ایرانی، برنج پاکستانی و برنج هندی را از آن تهیه کنید.