برنج یکی از پرمحصولترین مواد غذایی در کشور ما و در سراسر جهان است. عمده زمینهای کشاورزی در شمال کشور به دلیل خاک حاصلخیز و آبوهوای مناسب زیر کشت برنج هستند. به همین دلیل کشت و برداشت برنج در شمال کشور رواج بیشتری دارد. همین امر باعث شده است تا برنج شمال یکی از باکیفیتترین و مرغوبترین برنج ایرانی محسوب میشود. بهطورکلی کشت برنج در شمال در برخی مناطق به روشهای کاملاً سنتی انجام میشود. اما امروزه باتوجهبه پیشرفت تکنولوژی و تولید ماشینآلات اتوماتیک کشاورزی کشت برنج آسانتر و بدون دردسر انجام میشود.
مراحل کشت برنج در شالیزار
کشت برنج در شمال یکی از رسمورسوم سنتی در فرهنگ مردم شمال کشور محسوب میشود که مراحل خاص خودش را دارد، در ادامه این مقاله از مشهد برنج بیشتر با مراحل کشت برنج در شمال آشنا میشویم. در اولین مرحله از کشت برنج در شمال بذر برنج را جوانهدار میکنند. بهاینترتیب کشاورزان مقداری از بذر برنج سال قبلشان را در جای خشک و بهدوراز دسترس جانوران به شکل خوشهای یا شلتوک نگهداری میکنند. این بذرهای برنج بعد از اینکه جوانه زدند، آماده کشت در زمین میشوند.
1. جوانهدار کردن بذر برنج
بذرهای نگهداری شده را باید در زمان مناسب برای کشت برنج در شمال آماده کنند. باتوجهبه میزان بذر کشاورزان در داخل ظرف و یا حوضی آب و مقداری نمک میریزند. بعدازاین مرحله شلتوکها و بذرها را داخل آب و نمک میریزند، بذرهای سبکتر روی سطح آب میمانند؛ اما بذرهای سنگینتر تهنشین میشوند. بذرهای سبکتر دور ریخته میشوند و بذرهای سنگین را بعد از شستوشو در گونیهای مناسب میریزند. سپس گونیها را درون آب میگذارند و به بذرها چند روز فرصت میدهند تا جوانه بزنند. در طول این مدت روزی 2 الی 3 مرتبه آب حوض را اضافه میکنند. در نهایت بذرهای داخل گونی را روی حصیر میریزند و با پارچههای نمدی میپوشانند.
2. کاشت بذرهای جوانهدار
در شمال کشور کاشت برنج بهطورکلی به دو روش نشایی و مستقیم انجام میشود که البته روش نشایی رایجتر است. به بخش کوچکی از زمین که بذرهای جوانهدار را در آن میکارند تا به نشا تبدیل شود، خزانه میگویند. بعد از کاشت بذرها در خزانه در اطراف آن جوی آب ایجاد میکنند. برای جلوگیری از ورود سرما به درون خزانه روی سطح آن را با نایلون میپوشانند و در ساعتی از روز بخشی از آن را باز میکنند تا دما متعادل شود. زمانی که نشا به رشد کافی رسید باید آب داخل خزانه را روزی یکمرتبه تعویض و کنترل کنند.
3. انتقال نشا به زمین اصلی و کاشت نشا
نشاکاری همان مرحله انتقال نشا از خزانه به زمین اصلی برای کشت برنج است. بعد از رشد بذرها بهآرامی و با دست آنها را برمیدارند و به زمین اصلی میبرند. برای راحتتر برداشتن نشاها از خزانه ابتدا آبیاری میکنند تا هنگام برداشتن به ریشهها آسیبی نرسد. سپس نشاها را بهصورت چندتایی میکارند تعداد دستههای نشا و فاصله هر دسته به نوع بذر و نشا بستگی دارد. این مرحله از کشت برنج در شمال به نوع برنج بستگی دارد، هرچه برنج محصول بیشتری داشته باشد بافاصله بیشتری کاشت میشود.
مرحله برداشت برنج
بعد از کاشت نشاها با کشت زمان برنجها آماده کشت میشوند. برداشت برنج در شمال به دو روش سنتی و مکانیزه و ماشینی انجام میشود. امروزه به دلیل آسانتر بودن از روش مکانیزه با استفاده از ماشینآلات مخصوص انجام میشود. در ادامه دانههای برنج را از ساقه جداسازی میکنند و در آخرین مرحله کشت برنج در شمال آنها را در کیسههای مناسب بستهبندی میکنند و برای تبدیل به برنج سفید به کارخانه میفرستند.
برای مطالعه مقاله «روغن سبوس برنج» کلیک کنید.
جمعبندی
باتوجهبه اینکه بیشتر زمینهای زیر کشت برنج در شمال کشور هستند. کشت برنج در شمال به شغل و حرفهی مردمان آن زمان تبدیل شده است. به همین دلیل منبع عمدهی برنج ایرانی در شمال کشور است. برنج ایرانی شمال کشور، از باکیفیتترین و مرغوبترین برنجها است که طرفداران بسیاری دارد. بهترین برنج ایرانی، برنج پاکستانی، برنج هندی را میتوانید از طریق فروشگاه مشهد برنج تهیه کنید و از اصالت و کیفیت آن اطمینان داشته باشید.