تاثیر کشت برنج بر محیط زیست

یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های پیش رو برای جامعه بشری بحران غذا، مسئله امنیت و سلامت غذا به‌تناسب جمعیت روبه‌افزایش دنیا است. ازیک‌طرف افزایش جمعیت و از طرفی دیگر کمبود مواد اولیه تولید سبب شده تا طی دهه‌های اخیر، کشاورزی از حالت سنتی به حالت گسترده صنعتی درآید. باتوجه‌به این مسئله که دانه برنج 40 درصد غذای نیمی از مردم جهان است، کشف بهترین روش کشت برنج می‌تواند سبب کاهش اثرات سوء تاثیر کشت برنج بر محیط‌ زیست شود. استفاده بی‌رویه و نامناسب از سموم و کودهای شیمیایی در مراحل مختلف کشاورزی صنعتی بشر را با چالش‌های مختلف و جدیدی مواجه کرده است. ظهور امراض جدید و مقاوم شدن گونه‌های آفات و پسماند سموم در خاک اثرات نامطلوبی روی موجودات خاکزی داشته و در صورت جذب توسط گیاهان به زنجیره غذایی ورود پیدا می‌کند؛ این مسئله سبب ایجاد اثرات سوء برای گیاهان، انسان و سایر جانداران می‌شود.

 تمام موارد بیان شده منجر می‌شود تا کشاورزی تأثیرات مضر بر روی محیط‌زیست به‌جای بگذارد. کشاورزی غیراصولی اثرات مختلفی بر پیکره زمین و محیط‌زیست به جا می‌گذارد؛ بنابراین کشت برنج با روش های سازگار با محیط زیست از اهمیت بالایی برخوردار است که توجه به آن می‌تواند موجب کاهش این اثرات سوء بر محیط‌زیست و جانداران شود. در ادامه مطلب از وب‌سایت مشهد برنج ارائه‌دهنده انواع برنج‌های ایرانی مرغوب به بررسی تاثیر کشت برنج بر محیط زیست می‌پردازیم.

کشت برنج با روش های سازگار با محیط زیست

باتوجه‌به اهمیت برنج به‌عنوان غذای اصلی که نسبت به هر ماده غذایی دیگر مزایای زیادی برای جمعیت جهان دارد، توجه به مسئله تاثیر کشت برنج بر محیط زیست با روش های سازگار با محیط زیست از اهمیت بسیاری برخوردار است. محققان روش‌هایی را برای شیوه‌های کشاورزی پیشنهاد می‌دهند که سازگار با محیط‌زیست باشد تا تاثیر کشت برنج بر محیط‌ زیست و تغییرات اقلیمی کمتر شود. تحقیقات نشان‌دهنده این موضوع است که 2.5 درصد از تغییرات اقلیمی به کشت برنج مربوط است.

مشکل اصلی گاز متان است که باکتری‌های موجود در خاک اشباع شده از آب، این گاز گلخانه‌ای قوی را در مقیاس بزرگ تولید می‌کنند. نیتروز اکساید یا مونوکسید دی نیتروژن گاز دیگری است که در شالیزارها تولید می‌شود. سازمان بین‌المللی برای حل بخشی از مشکل تأثیر کشت برنج بر محیط زیست، آبیاری غرقابی را پیشنهاد می‌کند؛ اما این روش هم مشکلات خاص خود را دارد. دانشمندان برای حل این مشکل هر مزرعه را به طور جداگانه در نظر گرفته و میزان گاز متان و نیتروز اکساید تولید شده و آب مصرفی را بررسی کرده‌اند. به اعتقاد آن‌ها با استفاده از استراتژی‌های مشخص می‌توان نشر گازهای مضر را کاهش داد.

روش های سازگار با محیط زیست در کشت برنج

کشت برنج با روش‌ های سازگار با محیط زیست می‌تواند به حفظ منابع طبیعی و حداقل کردن تأثیرات منفی بر محیط زیست کمک کند. چند روش سازگار با محیط زیست برای کشت برنج عبارت‌اند از:

1. کشت مستقیم

در کشت مستقیم بذرهای برنج بدون نیاز به پیشروی در مزرعه، مستقیماً در زمین کاشته می‌شوند. کاهش هدررفت آب، کاهش مصرف سوخت و انرژی و کاهش آلودگی محیط‌ زیست از مزایای خوب این روش هستند.

2. تاثیر کشت برنج بر محیط زیست؛ مدیریت مواد آلی

استفاده از مواد آلی به‌جای کودهای شیمیایی می‌تواند خاک را حفظ کرده و به بهبود ساختار خاک کمک کند. کودهای آلی مانند کودهای کمپوست، سبزیجات خشک و کمپوست نشاسته‌ای را می‌توان در کشت برنج با روش های سازگار با محیط زیست استفاده کرد که تاثیر کشت برنج بر محیط زیست را از جنبه منفی کمتر می‌کند.

3. مدیریت آفات و بیماری ‌ها

استفاده از روش‌های بیولوژیک و مدیریت آفات و بیماری‌ها به‌جای استفاده از کشت شیمیایی می‌تواند به حفظ تعادل اکوسیستم و کاهش آلودگی محیط زیست کمک کند. استفاده از حشرات مفید و استفاده از قارچ‌ها و باکتری‌های مفید برای کنترل آفات و بیماری‌ها می‌تواند از استفاده اضافی از سموم شیمیایی جلوگیری کند. با مدیریت آفات و بیماری ها می‌تواند تاثیر کشت برنج بر محیط زیست را از تاثیر منفی به مثبت تبدیل کرد.

4. تناوب محصولات

تناوب محصولات به معنای تغییر محصولات کشت شده در یک زمین در دوره‌های مشخص است. این روش می‌تواند به جلوگیری از افزایش آفات و بیماری‌ها و حفظ تنوع زیستی در سیستم کشاورزی کمک کند؛ به‌عنوان‌مثال، کشت برنج در سال اول و تغییر به محصولات دیگری مانند حبوبات یا گندم در سال بعد می‌تواند خاک را غنی سازد و ریسک بروز آفات و بیماری‌ها و تأثیرات منفی زیست‌محیطی را کاهش دهد.

برای مطالعه مقاله «آیا برنج هندی برای سلامتی ضرر دارد؟» کلیک کنید.

5. کشت برنج با روش های سازگار با محیط زیست؛ استفاده از روش‌های زراعت پایدار

استفاده از فناوری‌های زراعت پایدار، مانند کشت مخلوط، استفاده بهینه از مواد آلی، کنترل علف‌های هرز با روش‌های غیرشیمیایی و استفاده از سیستم‌های مدیریت تغذیه گیاهان، می‌تواند به بهره‌وری منابع کمک کند و تأثیرات منفی بر محیط‌زیست را کاهش دهد.

مقایسه کشت برنج به روش سنتی و نیمه مکانیزه

تاثیر کشت برنج بر محیط زیست در دو روش سنتی و نیمه مکانیزه متفاوت است. ارزیابی کارایی مصرف منابع و انرژی به‌عنوان دو اصل اساسی در مدیریت پایدار بوم نظام‌های زراعی مطرح است. بر اساس تجزیه‌وتحلیل انرژی در بوم نظام‌های زراعی بیشترین انرژی غیرمستقیم در درجه اول به کود نیتروژن و در درجه دوم به ماشین‌آلات مربوط است. نتایج تحقیقی روی مقایسه دو سیستم کشت ارگانیک و مرسوم و تولید برنج به روش نیمه مکانیزه در استان‌های مازندران و گیلان نشان داد که ورودی‌های انرژی کشت مرسوم بالاتر بوده است که از این میان سوخت و الکتریسیته، بیشترین سهم را به خود اختصاص دادند.

ارزیابی انرژی مصرفی برنج در دو استان گیلان و گرگان

 ارزیابی انرژی مصرفی برنج در گیلان نشان داده است که کارایی انرژی در روش نیمه مکانیزه بیشتر از روش سنتی است. روش ارزیابی چرخه حیات، بر اساس محاسبه دو مؤلفه میزان مصرف منابع و انتشار آلاینده‌ها به محیط‌زیست تعیین می‌شود. در ارزیابی چرخه حیات تولید شلتوک برنج در ده روستای گرگان در دو نظام کشت بهاره و تابستانه مشخص شده که تولید شلتوک در کشت بهاره دارای تأثیرات سوء زیست‌محیطی کمتری نسبت به کشت تابستانه است؛ علاوه بر  موارد بالا میزان هزینه تولید در روش نیمه مکانیزه کمتر از روش سنتی است. میزان ضایعات هنگام برداشت محصول در روش نیمه مکانیزه 42.7 کیلوگرم در هکتار کمتر از روش سنتی است و می‌توان تاثیر کشت برنج بر محیط زیست را در روش نیمه مکانیزه کمتر دانست.

تاثیر کشت برنج بر محیط زیست

محصولات کشاورزی از جمله برنج، در فرایند رشد و تجزیه مواد آلی، گازهای گلخانه‌ای مانند دی‌اکسیدکربن (CO2)، متان(CH4)  و نیتروژن(N2O)  را تولید می‌کنند. این گازها تأثیر زیادی بر تغییرات آب‌وهوا و پدیده گرمایش جهانی دارند؛ علاوه بر این، برای تولید برنج، استفاده از ابزارها و ماشین‌آلات کشاورزی مانند تراکتورها، پمپ‌های آب و ماشین‌آلات برداشت برنج می‌تواند باعث مصرف سوخت فسیلی و انتشار گازهای آلاینده شود که تأثیر مستقیمی بر محیط‌ زیست دارد. در مبحث تاثیر کشت برنج بر محیط زیست تغییرات کاربری اراضی برای کشت برنج ممکن است منجر به ازبین‌رفتن مراتع و جنگل‌ها شود و در نتیجه، تخریب زیستگاه‌های طبیعی، کاهش تنوع زیستی و خراب‌شدن اکوسیستم‌ها را به همراه داشته باشد.

برای مطالعه مقاله «برنج نیم دانه ایرانی + آشنایی با همه ویژگی‌های آن » کلیک کنید.

جمع‌بندی

بهترین روش کشت برنج و کشت برنج با روش های سازگار با محیط زیست، تأثیرات منفی زیست‌محیطی کشت برنج را کمتر می‌کنند. بر اساس نتایج مطالعات انجام شده در بررسی تاثیر کشت برنج بر محیط ‌زیست در کشور با استفاده از روش ارزیابی چرخه حیات نشان‌داده‌شده است که با افزایش مصرف نهاده‌های شیمیایی، کود دامی و به‌کارگیری ماشین‌آلات، عملکرد شلتوک ابتدا افزایش و سپس کاهش‌یافته که پیشنهاد می‌شود از راهکارهای زراعی ژنتیکی اصلاح نژاد استفاده شود.

از جمله پرمصرف‌ترین انواع برنج‌ها در دنیا می‌توان به انواع برنج ایرانی، برنج پاکستانی و برنج هندی اشاره کرد که با وجود تنوع بالا انتخاب بهترین برنج برای شما قطعا کار ساده ای نخواهد بود. فروشگاه مشهد برنج از آن دسته از فروشگاه هایی است که با ارائه اطلاعات کامل در مورد انواع برنج و مقایسه ویژگی های آن ها به شما در خریدی بهتر کمک می کند. می توانید برای خرید انواع برنج به وب سایت مشهدبرنج مراجعه کنید.